ఇందోరులో చెప్పుకోదగ్గ ప్రదేశాలలో ఒకటి "బడా గణపతి" మందిర్. ప్రాచీనమైనది కాకపోయినా కేవలం పెద్దదైన ఆకారం కారణంగా ఇది ప్రసిద్ధికి ఎక్కింది. అయితే ఇక్కడి ప్రజలు ఎక్కువగా నమ్మే దేవుడు ఖజరానా గణపతి. ఇది కూడా ఆధునుక దేవాలయమే కాని ఎందుకో బాగా ప్రసిద్ధి. ఇక్కడ చాలా మంది ఈ దేవుణ్ణి ప్రతి మంగళ బుధవారాల్లో దర్శించుకుంటారు.

ఈ దేవాలయం చుట్టు దాదాపు అందరు దేవుళ్ళ చిన్న చిన్న మందిరాలు వుంటాయి. ఇదుగో ఈ ఫోటో అక్కడిదే.

అలాగే గీతా భవన్, అన్నపూర్ణ మందిర్ కూడ బాగా పేరు పొందాయి.

ఇక ఇందోరు దగ్గర్లో వున్న దేవాలయాలలో అత్యంత ప్రముఖమైనది - ఉజ్జైని.

మనకి బాగా తెలిసిన ద్వాదశ (12) జ్యోతిర్లింగాలలో ఒకటైన మహాకాళేశ్వర ఆలయం, అలాగే అష్టాదశ (18) శక్తి పీఠాలలో ఒకటైన మహాకాళి ఇద్దరూ కలిసిన ప్రదేశం కావటమే ఈ ప్రాంతం విశిష్టత. కాశీలో విశ్వేశ్వరుడు, విశాలాక్షి; శ్రీశైలంలో బ్రమరాంబా మల్లికార్జునులు మాత్రమే ఇలా కనిపిస్తారు.

ఉజ్జైనిలో మరో విశేషమేమంటే ఇక్కడ మహాకాలభైరవుడి మందిరం కూడా వుంది. ఇలా ముగ్గురు దేవతలు (మహాకాళుడు, మహాకాలి, భైరవుడు) క్షుద్ర పూజకి చెందిన వారు కావటంతో అలాంటి ప్రయత్నాలు చేసేవారు ఇక్కడ ఎక్కువగా కనిపిస్తారు.

చిన్నప్పుడు చందమామ కథల్లో మనం చదువుకున్న విక్రం-భేతాళ్ కథలు ఇక్కడికి సంబంధించినదే. ఇప్పటికి బర్తృహరి తపస్సు చేసినట్లు చెప్పబడే గుహలు కనిపిస్తాయి.

విక్రమార్కుడి సింహాసనం దొరికిన గుట్టకూడా ఇక్కడి సిప్రా నది మధ్యలో కనిపిస్తుంది. తదనంతరం భోజరాజు పరిపాలిచినట్లు కూడా చారిత్రక ఆధారాలు వున్నాయి.

సరే అసలు విషయానికి వస్తే - ఇక్కడున్న గుళ్ళు చాలా ప్రాచీనమైనవి. అందులో వున్న దేవతల మూర్తులు చూస్తేనే ఆ విషయం అర్థమౌతుంది. అక్కడి పద్దతులు కూడా అంతే విచిత్రంగా వుంటాయి. అవేంటో ఒక్కొక్కటి -

మహాకాలుడు ఇక్కడి ప్రధాన దేవుడు. ఈయనే మృత్యుంజయుడు కూడా. అపమృత్యు దోషం నివారణకోసం చాలామంది ఇక్కడికి వస్తారు. ఈయనకి తెల్లవారుఝామునే హారతి ఇస్తారు. అయితే ఇక్కడిచ్చే హారతి మామూలు దీప హారతి కాకుండా భస్మ ఆరతి అంటారు (వీడియో లింకు). ఈ భస్మం కూడా ఉజ్జైని శ్మశానం నుంచి తెచ్చిన శవభస్మం. అయితే ఇప్పుడు శవభస్మం వాడట్లేదనీ ఆవు పేడ పిడకల భస్మం వాడుతున్నారని కొందరు అంటారు.

కాల భైరవుడిది ఇంకొక ప్రత్యేకత - ఈయనకి నైవేద్యం సారాయి. గుడి ముందు నాటుసారా నించి మంచి బ్రాండు విస్కీలదాకా గుప్పు గుప్పున అమ్మకాలు సాగుతుంటాయి. "స్వామీ నా కోరిక తీర్చు.. నీకు మంచి స్కాచ్ పట్టిస్తా" అని మొక్కుకుంటుంటారు కొందరు.

ఇలా లోపలికి తీసుకెళ్ళిన సారాయి మన కళ్ళముందే దేవుడికి పట్టిస్తారు. లోపల దేవుడి నోటి దగ్గర చిన్న చీలక వుంటుంది. అందులో ఒక ప్లేటు లాంటిది పెట్టి సారాయి (నీటే..!) పోస్తారు. మన పానకాల స్వామిలాగ ఈయన మందు మొత్తం లోపలికి తీసుకుంటాడు. (మన పానకాల స్వామి కొంచెం వెనక్కి ఇస్తాడని ప్రతీతి. ఇక్కడ అదీ లేదు. పోసేటప్పుడే కొంచెం మిగిల్చి తీర్థంగా తిరిగిస్తారు)